Alberobello – magiczna kraina trulli

Alberobello to obowiązkowy punkt programu dla każdego kto choć na chwilę przyjeżdża do Apulii. Słynne domy trulli przyciągają podróżnych jak magnes. Miasteczko wpisane jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i nie ma drugiego takiego na świecie. Według wielu źródeł tę magiczną krainę odwiedza rocznie nawet milion turystów z całego świata!

W Alberobello znajduje się około 1500 trulli – stożkowatych domków wykonanych z kamienia. Spacerując między nimi ma się wrażenie jakbyśmy znajdowali się w centrum jakiejś bajkowej krainy. Ze względu na dużą popularność Alberobello warto przyjechać tu jak najwcześniej. Około południa miasteczko zapełnia się licznymi turystami, co znacząco wpływa na odbiór miejsca.

Geneza nazwy Alberobello

Nazwa Alberobello pochodzi z języka łacińskiego, od złowa „arbor belli” i oznacza „drzewo wojny”. Owe drzewo to imponujący dąb, który był tak duży, że w jego pniu mieściło się aż pięć osób. Ale dlaczego to drzewo wojny? Ponieważ było świadkiem bitwy, która odbyła się między imperialnymi bojówkami, a apulijskimi powstańcami właśnie pod koroną dębu. Inna hipoteza zakłada, że odniesienia do wojennych wydarzeń są nietrafione, a nazwa pochodzi od piękna drzew tysiącletniego lasu znajdującego się w okolicy. W końcu, ostatnia, zgodna z linią powyższej hipotezy głosi, iż nazwa Alberobello oznacza po prostu „majestatyczny dąb”.

Czym są domki trulli i jak je budowano?

Słynne domki trulli zbudowane są na planie koła, ze stożkowym dachem z kamienia. Większość trulli ma od 200 do 100 lat, aczkolwiek najstarsze domy pochodzą nawet z XIV wieku. W samym Alberobello i okolicy jest ich około 1500. Struktura i materiały, które wykorzystano przy budowie dają ciepło zimą oraz przynoszą przyjemny chłód latem. Trulli budowane były bez zaprawy murarskiej – można je rozbierać i odbudowywać w krótkim czasie. Miało to na celu uniknięcie płacenia podatków, gdyż taką budowlę uznawano za niewykończoną. Dodatkowo mieszkańcy tłumaczyli urzędnikom, że nie są to budynki mieszkalne, a spichlerze służące do przechowywania żywności. 

Do budowy domów bez zaprawy używano lokalnie występującego wapienia. Na dachach widoczne są kamienne kręgi, które naciskają na siebie wzajemnie w taki sposób, aby nic się nie przesuwało. Czasem proste rozwiązania są najlepsze. Pierwsze truli nie miały okien ani kominów. Wraz ze wzrostem dobrobytu, trulli były coraz większe, a nawet składały się z kilku części, każda z własnym, stożkowym dachem.

Co oznaczają symbole na dachach trulli?

Z czasem stożkowe dachy zostały ozdobione symbolicznymi, religijnymi lub wręcz tajemniczymi symbolami, malowane wapnem – rzekomo w celu powstrzymania zła, a zapewnienia szczęścia i dobrobytu. Znaki te rodziny przekazywały sobie z pokolenia na pokolenie.

Oprócz znaków umieszczonych na dachach trulli, warto także zwrócić uwagę na ich zwieńczenia – szpikulce, którymi wykończone są stożki. Wśród wielu form można odnaleźć rozmaite kształty: cylindryczne, miskowate, płaskie, gwieździste i kuliste. Do dziś istnieje kilka teorii na temat ich znaczenia. Według niektórych także one mają interpretację symboliczną. Inni podtrzymują teorię że to tylko i wyłącznie forma dekoracyjna, a jeszcze inni uważają że zakończenie dachu świadczy o statusie społecznym danej rodziny.

Jak dojechać z Bari do Alberobello?

Alberobello oddalone jest od Bari o ok. 50 km. Do miasta trulli dojechać można zarówno pociągiem jak i autobusem. Jednak od 2019 roku trwa remont torowiska i między miastami kursuje autobus zastępczy. Normalnie trasę obsługują koleje Ferrovie del Sud Est (więcej na temat dworców w Bari pisałam tu). My do Alberobello jechałyśmy autobusem, którego przystanek Bari Largo Sorrentino znajduje się po drugiej stronie dworca. Na poniższej mapie jest on zaznaczony czerwoną strzałką bez numeru w środku.

Bilet w cenie 4,30€ można kupić w kasach na dworcu lub w sklepiku obok przystanku Dea Cafe. Kierowca nie prowadzi sprzedaży biletów. Autobus jedzie dobrą godzinę i polecam wybrać się pierwszym możliwym, odjeżdżającym z Bari o 8:00 rano. Dzięki temu dojedziecie do Alberobello stosunkowo wcześnie i będziecie mogli choć przez chwilę delektować się spokojem i brakiem turystów. Przystanek autobusowy w Alberobello znajduje się na przeciwko hotelu Astoria przy stacji benzynowej. Tam też możecie kupić bilet powrotni do Bari. Warto zwiedzanie miasta trulli połączyć z Locorotondo.

Wskazówka: W niedziele i święta wiele pociągów nie kursuje, a autobusy stosunkowo rzadko. Dobrze zorientować się w rozkładzie przed wyjazdem. Jeśli macie taką możliwość to nie planujcie na te dni dalekich podróży np. z Bari do Alberobello lub Locorotondo.

Co zobaczyć w Alberobello?

Na zwiedzanie Alberobello trzeba przeznaczyć 3 lub 4h. Warto połączyć je z urokliwym Locorotondo znajdującym się niedaleko.

Punkt widokowy Belvedere Santa Lucia

Idąc z przystanku w stronę ścisłego centrum Alberobello traficie najpierw na punkt widokowy Belvedere Santa Lucia, z którego rozciąga się widok na plac Largo Martellotta oraz widoczną w oddali strefę trulli Rione Monti. 

Plac Largo Martellotta

Centrum miasteczka wyznacza podłużny plac Largo Martellotta. To tu znajdują się restauracje, kawiarnie, sklepiki z pamiątkami, a w dni targowe rozstawiaja się tu także stragany.

Rione Monti

Dzielnica Rione Monti, w której znajduje się ponad 1000 domów trulii, zbudowanych jeden obok drugiego. Niektóre z nich wciąż są zamieszkałe, ale zdecydowana większość została przekształcona na sklepiki, knajpki, a nawet hotele. Główną ulica tej dzielnicy jest via Monte Pertica. Wiele sklepików posiada tarasy widokowe na dachach, z których można podziwiać widok na krainę trulli. Wystarczy kupić jakąś drobnostkę, a sprzedawca wskaże wejście. 

Kościół św. Antoniego z Padwy

Na końcu via Monte Pertica stoi kościół św. Antoniego z Padwy (Chiesa di Sant’Antonio di Padova), do którego prowadzą brązowe kierunkowskazy z napisem Chiesa a Trullo. Zbudowano go w latach 1926-27, a swoim stylem ściśle nawiązuje do trulli.

Riore Aia Piccola

Cofając się na plac Largo Martellotta i idąc pod górę ulicą via Brigata Regina dojdziesz do starszej dzielnicy trulli Riore Aia Piccola. Ta część jest zdecydowanie mniej turystyczna i nie aż tak komercyjna. Nie ma tu tylu trulli, tym bardziej tak odrestaurowanych i jest ich tu około 500. Dopiero w tej części widać autentyczne Alberobello, a nie zrobione typowo pod turystów.

Punkt widokowy Belvedere Giardini Pub

Ten punkt widokowy znajdziesz spacerując uliczkami dzielnicy Riore Aia Piccola. Poza samym widokiem jest tu niewielki park, bar oraz informacja turystyczna.

Bazylika świętych Kosmy i Damiana

Wracając na przystanek autobusowy warto na chwilę zatrzymać się przed Bazyliką św. Kosmy i Damiana, która mocno wyróżnia się na tle domków trullo. W środku znajduje się relikwiarz i obraz Madonny di Loreto.

Gdzie spać w Alberobello?

Jeśli marzy ci się nocowanie w takim domku trullo to bez problemu znajdziesz najlepszą opcją dla siebie. W Alberobello i okolicy część takich budynków została przekształcona właśnie na miejsca noclegowe. My naszą bazę wypadową skupiłyśmy na Monopoli i Bari ze względu na lepsze połączenia międzymiastowe.

Bardzo dużo osób poleca Casa Relax Isabelle. To obiekt oddalony od Alberobello o kilka kilometrów, ale łączy spanie w trullo z wypoczynkiem nad basenem, wśród drzew oliwnych. Decydując się na ten nocleg warto pomyśleć o własnym środku transportu, bo jest położony na uboczu.

Gdzie zjeść w Alberobello?

We wpisie Apulia – informacje praktyczne przygotowałam dla was spis wszystkich knajp oraz restauracji, które odwiedziłam podczas moich wakacji w Apulii i które szczerze polecam. Poniżej znajdziecie rewelacyjną restaurację w Alberobello, którą koniecznie musicie wpisać na swoją jedzeniową listę! Pamiętajcie również o tym, że większość restauracji otwiera się ok 12:30 do 14:30, później jest siesta i dopiero ok 19:00 następuje ponowne otwarcie. Od rana dostępne są jedyne kawiarnie serwujące rogaliki i kawę.

Il Ristorante La Cantina

Najdroższa restauracja w jakiej jadłyśmy, ale jedzenie było tak pyszne, że nie żałuję ani centa. Knajpa jest malutka i bardzo szybko zapełnia się gośćmi, więc najlepiej przyjść tu na otwarcie. Największym atutem jest przyjazna atmosfera, w końcu restauracja prowadzona jest od pokoleń przez jedną rodzinę. Kuchnia otwarta dzięki czemu możemy sami obserwować jak powstają nasze dania. Za makaron, litrową karafkę wina oraz coperto każda z nas zapłaciła 20€. Uwaga! Sama kwota coperto to aż 5€/os